Het Oktoberfestfan-geschiedenisboek: terug naar het begin

Het Oktoberfest begint volgens de traditie op de eerste zaterdag na 15 september om 12.00 u. en eindigt op de eerste zondag van oktober. Het duurt 16 dagen, maar kan verlengd worden tot 18 dagen. Het allereerste Oktoberfest duurde 5 dagen en vond op 17 oktober 1810 plaats ter ere van de koninklijke jonggehuwden: de Beierse kroonprins Ludwig en prinses Therese von Sachsen-Hildburghausen.

Zij waren getrouwd op 12 oktober 1810 en om het huwelijk te vieren vond er een paardenrace (de voorloper van het Oktoberfest) plaats op de Theresienwiese, dat toen nog in de buitenwijk van de stad lag. De naam voor de weide/grasland (Wiesn) is overgenomen door de bruid Therese en sindsdien heet het terrein Theresienwiese.

De paardenrace wordt een volksfeest

Een jaar later was iedereen het erover eens: het festival moest en zou blijven plaatsvinden. Het evenement werd het daaropvolgende jaar georganiseerd door een agriculturele club in Beieren, die het festival en de paardenrace tevens gebruikten voor presentatie van de agricultuur.

In 1813 mislukte het Oktoberfest voor het eerst als gevolg van de Napoleontische oorlogen. Jaar na jaar werd het evenement vervolgens privaat gefinancierd, maar in 1819 nam de stad München het evenement in handen om ervoor te zorgen dat het feest zonder uitzondering elk jaar gevierd kon blijven worden.

Kraampjes, attracties en een voogdes

Er kwamen steeds meer kraampjes en attracties op het terrein te staan, waardoor het feest een echt volksfeestkarakter kreeg, het karakter dat het Oktoberfest tot op de dag van vandaag behouden heeft.

In 1850 werd de “voogdes” van het Oktoberfest, het standbeeld van Bavaria (Bavaria Statue), onthuld en werd een deel van de de Hall of Fame achter het beeld (Ruhmeshalle) ingewijd. In daaropvolgende jaren moest het Oktoberfest helaas vaak afgelast worden vanwege cholera-epidemieën en oorlogen.

Bijzondere mijlpalen in de geschiedenis

In 1881 vierde men een nieuwe mijlpaal: de eerste “Hendlbraterei” werd geopend en de, inmiddels traditionele gebraden kip, werd voor het eerst aan de bezoekers verkocht. In de late 19e eeuw werd het Oktoberfest steeds meer een feest zoals we het vandaag de dag kennen. Er werden meer en meer kermisexploitanten aangetrokken en brouwerijen bouwden naar aanleiding van de vraag daarnaar grote biertenten waar live muziek speelde.

De 100e verjaardag met 12.000 hectoliter bier

De kleinere bierkraampjes verdwenen. In 1910 werd de 100e verjaardag van het Oktoberfest gevierd. Er werd toen 12.000 hectoliter bier (1 hectoliter = 100 liter bier) in de Pschorr Bräurosl Festzelt geserveerd, met 12.000 zitplaatsen toen de grootste Oktoberfesttent. Ook werden er steeds meer nieuwe en spannendere kermisattracties geopend.

Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog en in een periode van grote inflatie in Duitsland (in de jaren ’20) en in de naoorlogse jaren ging het Oktoberfest niet door. Het werd toen soms vervangen door kleinere herfstfestivals. Na de Tweede Wereldoorlog werd de traditie van het paardenrennen (met uitzondering van de 150ste verjaardag in 1960 en de 200ste verjaardag in 2010), nooit meer hervat.

O’zapft is: er is getapt!

In 1950 tapte de toenmalige burgemeester van München, Thomas Wimmer, het eerste Oktoberfestvat aan in de Schottenhammel Festzelt. Het is inmiddels een traditie dat elk Oktoberfest opent met het tappen van het eerste vat door de burgemeester (Münchner Oberbürgermeister). Hij spreekt dan de woorden “O’zapft is” (Beiers voor: er is getapt). De zondag na de opening staat bol van tradities.

Eerst wonen burgemeesters en wethouders van München de mis bij in één van de kerken die de stad rijk is en dan richt men de aandacht op de zondagse parade. Deze parade, die ’s middags plaatsvindt, kenmerkt zich door traditie: karren met paarden, marcherende blaaskapellen en loopgroepen gekleed in regionale traditionele kleding trekken aan de toeschouwers voorbij.

Bekijk ook de video die L1 maakte over de geschiedenis van het Oktoberfest:

Een monument naast de ingang van het Oktoberfest

Op 26 september 1980 ontplofte er een bom bij de hoofdingang van het Oktoberfest, die 13 mensen doodde en meer dan 200 bezoekers verwondde. Een van de doden was de moordenaar Gundolf Köhler zelf. De Oktoberfest-terreuraanslag wordt beschouwd als een van de ergste aanslagen in de geschiedenis van Duitsland. Rechtsvoor de entree van het Oktoberfest vind je dan ook een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van deze ramp.

Steeds meer internationale bezoekers

Vandaag de dag is het Oktoberfest het grootste festival ter wereld dat ongeveer 6,5 miljoen bezoekers trekt. Steeds talrijker zijn de internationale gasten, waaronder niet alleen mensen uit buurlanden van Duitsland: Italië, Oostenrijk en Nederland. Ook mensen uit de VS, Japan en Australië komen massaal naar München.

Italiaans weekend

Het tweede weekend wordt bezocht door veel Italianen (festa della Birra) en heet in de volksmond dan ook het Italiener-Wochenende. Met 19 procent zijn Italianen dan ook de grootste groep buitenlandse bezoekers. De dagbladen in München groeten dat weekend tweetalig op hun voorpagina’s en zelfs verkeersinformatie wordt in het Italiaans gegeven. Om communicatieproblemen te voorkomen, krijgen krachten in München het tweede weekend ondersteuning uit Zuid-Tirol.

Het Oktoberfest blijft voor iedereen toegankelijk

Het Oktoberfest heeft zich door de tijd heen steeds meer ontwikkeld tot bierfestival: in 2010 werd er ongeveer zeven miljoen liter bier getapt. Popmuziek, schlagers en feestende mensen staand op banken in feesttenten is het beeld dat men tegenwoordig kent van het feest. Maar om het Oktoberfeest niet onaantrekkelijk te laten worden voor families en ouderen, werd in 2005 de “ruhige Wiesn” (rustige Wiesn) ingevoerd.

De Münchenaren die de tenten runnen, worden aangemoedigd om pas vanaf 18.00 u. alleen maar feestmuziek te laten spelen door de bands. In de praktijk blijk echter dat het ook ’s middags gewoon goed feest is, wanneer men “formeel gezien” dus meer traditionele muziek zou moeten spelen.

De traditie wordt voortgezet

Vanwege de 200e verjaardag in 2010 vond er een historisch Oktoberfest (‘Oide Wiesn’) plaats op het zuidelijke deel van de Theresienwiese. Er was een gezellige, gezinsvriendelijke festivaltent, een rijk cultureel programma, oude draaimolens en paardenrennen die herinnerden aan de beginjaren van het Oktoberfest. Deze ‘Oide Wiesn’ was zo populair dat je nu elk jaar, op een gedeelte van het terrein, kunt genieten van het Oktoberfest van weleer.

Daarnaast vinden er kleurrijke parades plaats op de gehele Wiesn, dragen alle bezoekers traditionele klederdracht (dirndls en lederhosen) en wordt alle muziek, op het terrein en in de verschillende tenten, live gemaakt. Het is een volksfeest pur sang en zal dat altijd blijven.

Het Oktoberfest in München bezoeken?

Toll idee. Lees meer over het Oktoberfest op de pagina Oktoberfest München. Vragen of eens sparren over het Oktoberfest in München? Wij komen er al jaren en vertellen graag over onze passie.

Neem contact op  

 

 

MIS NIKS EN SCHRIJF JE IN - SUBSCRIBE AND DON'T MISS ANYTHING